چگونگی ثبت عقد در دفاتر ازدواج و مراحل آن

ازدواج یک سنت الهی است که یکی از مهم ترین مراحل زندگی هر فرد محسوب می شود. براساس مقررات قانونی، ثبت عقد دائم به صورت رسمی الزامیست. برای ثبت ازدواج، شما باید به دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کنید، مدارکی را ارائه دهید و مراحلی را طی کنید. عقد نکاح مراحل حقوقی مهمی دارد. گستردگی و پیچیدگی این مسائل حقوقی موجب شده است که آموزش در زمینه چگونگی ثبت عقد در دفاتر ازدواج به یک امر ضروری تبدیل شود. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا با مراحل و مدارک مورد نیاز برای ثبت عقد در دفاتر ازدواج آشنا شوید.

مراحل ثبت عقد در دفاتر ازدواج

جهت ثبت عقد در دفاتر ازدواج باید مراحل زیر را طی کنید.

دریافت معرفی نامه از محضر

انتخاب یک محضر مناسب و مراجعه به آن، اولین گامی است که باید برای ثبت عقد در دفاتر ازدواج بردارید. در اولین مراجعه تان به دفتر ثبت ازدواج، باید شناسنامه ی عروس و داماد و پدر عروس به همراه یک قطعه عکس4*3 زوجین را به همراه داشته باشید.

 این مدارک را به دفتردار تحویل می دهید سپس محضر، نامه ای به شما می دهد که شما را به آزمایشگاه های دولتی و معتبر معرفی می کند تا آزمایش های پیش ازدواجتان را در آن جا انجام دهید. بدون این نامه، آزمایشگاه شما را پذیرش نمی کند. در این نامه مهر و امضای محضر، عکس منگنه شده ی زوجین و محلی برای مهر و امضای آزمایشگاه وجود دارد.

مراجعه به آزمایشگاه

دختر و پسری که قصد ازدواج با یکدیگر را دارند، پیش از ثبت عقد در دفاتر ازدواج به صورت رسمی، باید مراحل پزشکی تحت عنوان آزمایش های پیش از ازدواج را انجام دهند. این آزمایش ها از آن جهت انجام می شوند که مشکلات بارداری و خطرات ناشی از ایدز را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.​

پس از صدور معرفی نامه آزمایشگاه از محضر باید به یک آزمایشگاه معتبر مراجعه کنید. جواب آزمایشگاه های خصوصی، برای ثبت عقد در دفاتر ازدواج اعتباری ندارد و آزمایشگاهی که به آن مراجعه می کنید حتما باید دولتی و واقع در همان شهر دفترخانه ی  مورد نظرتان باشد.

در دفترخانه ها لیستی از آزمایشگاه های مخصوص و معتبر وجود دارد که  می توانید جهت آزمایش های قبل از ازدواج به آن ها مراجعه کنید. معمولا محضرها شما را به نزدیک ترین آزمایشگاه به دفترخانه ارجاع می دهند.

انجام آزمایش اعتیاد، خون (جهت بررسی تالاسمی) و تزریق واکسن کزاز به خانم ها پیش ازدواج الزامیست و از وظایف آزمایشگاها می باشد. چنانچه آزمایشگاه تشخیص دهد که انجام آزمایش های دیگری نیز برای فرد لازم است، او را به مراکز دیگری ارجاع می دهد تا بررسی های تخصصی تری صورت گیرد.

انجام آزمایش HIV پیش از ازدواج اختیاری است؛ اما برخی از زوجین انجام این آزمایش را توهین به دو طرف تلقی می کنند در حالیکه ما به شما توصیه می کنیم که حتما این آزمایش مهم را قبل از عقد انجام دهید و این طرز تفکر کهنه را دور بریزید.

 اگر می خواهید هزینه هایتان کاهش پیدا کند می توانید به مراکز مثلثی زیر نظر مستقیم وزرات بهداشت جهت آزمایش HIV مراجعه نمایید. این کلینیک ها به صورت رایگان، بدون پرسیدن مشخصات شخصی و تنها با دادن یک کد به شما، آزمایش HIV و سایر آزمایش های مقاربتی را برایتان انجام می دهند.

آزمایش اعتیاد

شرط اولیه ی انجام آزمایش اعتیاد، ناشتا بودن است. این آزمایش با نمونه گیری از ادرار انجام می شود. هنگام انجام این آزمایش شما را با دوربین مداربسته تحت نظر می گیرند تا تقلبی صورت نگیرد. برای انجام آزمایش اعتیاد باید چند نکات را در نظر داشته باشید:

• از مصرف برخی از داروها مثل دارو های کدئین دار و مسکن های مخدر از یک هفته پیش از آزمایش خودداری کنید.
• مصرف داروی ویتامین ب کمپلکس هم در چند روز قبل از انجام آزمایش می تواند نتیجه را تغییر دهد.
• اگر داروی خاصی مصرف می کنید حتما پیش از آزمایش با پزشک مشورت کنید تا در صورت امکان از چند روز قبل از انجام آزمایش اعتیاد مصرف آن را متوقف کنید.

تزریق واکسن کزاز

انجام این مرحله مخصوص عروس خانم هاست؛ زیرا یکی از بهترین راه‌های جلوگیری از بروز  بیماری کشنده ی کزاز در نوزادان این است مادر در هنگام ازدواج واکسن کزاز زده باشد.

اگر بیش از 10 سال است که واکسن کزاز نزده اید، تزریق این واکسن برای شما ضروری است. اگرچه تزریق این واکسن به همه ی زوج هایی که به آزمایشگاه مراجعه می کنند توصیه  می شود.

آزمایش خون:

اولین نکته در این بخش این است که گروه خونی زوجین هیچ ربطی به ازدواجشان ندارد. آزمایش خون به منظور بررسی تالاسمی در زوجین انجام می شود. نتیجه ی این آزمایش خیلی زود و در همان روز آماده می شود.

اگر میخواهید با جزئیات آزمایشات آشنا شوید صفحه آزمایشات پیش از ازدواج را مطالعه نمایید.

بیماری تالاسمی نوعی کم خونی ارثی است که دو نوع: 1. ماژور (شدید) و 2. مینور (خفیف) دارد. نوع ماژور آن کشنده است.

اگر زوجین هر دو مبتلا به تالاسمی مینور باشند 25 درصد احتمال دارد فرزند آن ها تالاسمی ماژور داشته باشد؛ اما اگر یکی از آن ها سالم باشد و دیگری تالاسمی مینور داشته باشد هیچ یک از فرزندان آن ها تالاسمی ماژور نخواهند داشت و مانعی از این جهت برای ازدواج آن ها وجود ندارد.

در این آزمایش ابتدا از مردان نمونه خون می گیرند و خون آن ها را مورد بررسی قرار می دهند. علت این امر این است که اکثر خانم ها به کم خونی ناشی از فقر آهن مبتلا هستند که تشخیص آن از تالاسمی مینور در آزمایش خون دشوار است. به همین علت اول از مرد نمونه ی خون می گیرند و اگر از نظر تالاسمی سالم باشد نیازی به آزمایش خانم وجود ندارد.

 اما اگر آقا مشکوک به تالاسمی باشد از خانم هم آزمایش می گیرند اگر خانم سالم باشد که مانعی برای ازدواج وجود ندارد. اما اگر ایشان هم مشکوک باشد، میزان آهن بدن آن ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در صورت نیاز پزشک یک دوره درمان آهن برایشان تجویز می کند.

پس از اتمام این دوره مجددا آزمایش خون انجام می دهند اگر هر دو ناقل و مبتلا به تالاسمی مینور تشخیص داده  شوند، در مورد آینده ی فرزندانشان به آن ها آگاهی داده می شود. اگر باز هم از ازدواج منصرف نشوند، در زمان بارداری برای تشخیص وضعیت تالاسمی‌ در جنین، قبل از ماه چهارم، آزمایشاتی انجام می شود تا در صورت نیاز، مجوز سقط جنین صادر شود.

لازم به ذکر است بیماری‌های ژنتیکی زیادی وجود دارند؛ اما به طور قانونی اجباری برای بررسی آن ها هنگام ازدواج وجود ندارد.

 افرادی که مثال هایی از نقص ژنتیکی دارند و یا فامیل هستند بهتر است خودشان به مشاوره ژنتیک مراجعه کنند.

این آزمایشگاه های ژنتیک، هزینه ی نسبتا بالایی دارد و همین امر موجب می شود بسیاری از زوجین از انجام آن سر باز زنند؛ اما انجام این آزمایشات می تواند در آینده ی فرزندان شما تاثیر به سزایی بگذارد پس بهتر است آن ها را جدی بگیرید و به طور کلی از ازدواج های فامیلی خودداری کنید.

در پایان این قسمت ذکر این نکته ضروری است که جواب این آزمایش ها  تنها یک ماه اعتبار دارند و در صورتی که زوجین بعد از گذشت یک ماه ار زمان صدور جواب آزمایش برای ثبت عقد در دفاتر ازدواج مراجعه کنند باید دوباره این آزمایشات را تکرار کنند.

چگونگی ثبت عقد در دفاتر ازدواج _ جلسات آموزشی

پس از اتمام آزمایش های پیش از ازدواج، آزمایشگاه جلسه ی آموزشی برای زوجین برگزار می کند. این جلسه ی یک ساعته، در برخی مراکز به صورت مختلط و در مراکزی به صورت جداگانه برای آقایان و بانوان برگزار می شود.

در این جلسه، در خصوص مسائلی مثل: پیشگیری از بیماری های ارثی فرزندان، روش مناسب تنظیم خانواده، مسائل جنسی زناشویی، مسائل بهداشتی ازدواج، بارداری، زایمان، نگهداری از کودکان و… آموزش هایی به زوج های جوان داده می شود.

افرادی که ازدواج مجددشان است از حضور در این کلاس معاف هستند.

در پایان کلاس، کتابچه های آموزشی در خصوص آموزش های پیش از ازدواج به زوجین داده می شود و در مقابل نام شرکت کنندگان، امضای تایید قرار می گیرد.

اما آیا دختر و پسری که تاکنون رابطه جنسی نداشته اند می توانند در یک ساعت همه ی  اطلاعات لازم در این باره را کسب می کنند؟

 آیا در چنین فضاهایی می توانند تمام سوالات خود را بی پرده بپرسند؟

پس بهتر است در ارتباط با مسائل جنسی، پیش از ازدواج کلاس های کارآمدتری برای زوجین برگزار شود تا آن ها با آگاهی بیشتری وارد زندگی مشترک شوند و در نتیجه اختلافات ناشی از مسائل جنسی در زندگی شان کاهش یابد.

در نهایت، باید در روز ثبت عقد در دفاتر ازدواج، نتیجه ی آزمایشات و تاییدیه ی آزمایشگاه را به دفترخانه ارائه دهید.

چگونگی ثبت عقد در دفاتر ازدواج _ ثبت عقد در دفاتر ازدواج

مجددا به محضر مراجعه کنید. اما این بار برای ثبت ازدواج!

البته برای این مراجعه باید از قبل از دفترخانه وقت قبلی بگیرید. در زمان تعیین وقت، باید اطلاعاتی مثل: نوع عقد، میزان مهریه، شروط عقد و… به دفتردار ارائه دهید.

روزی که برای ثبت عقد به دفتر ازدواج مراجعه می کنید، باید مدارک زیر را به همراه داشته باشید:

1. شناسنامه ی عکس دار عروس و داماد به همراه دو برگ فتوکپی از صفحه اول شناسنامه ی زوجین.
2. اگر ازدواج دوم آن هاست فتوکپی صفحه ی دوم شناسنامه هم لازم است.
3. کارت ملی عروس و داماد و یک برگ فتوکپی پشت و رو از کارت ملی زوجین.
4. دو قطعه عکس 4*3 از عروس و دو قطعه عکس از آقای داماد.
5. برگه ی جواب آزمایشگاه.
6. لازم به ذکر است اگر عروس خانم دوشیزه باشد و پدرش در قید حیات باشد، رضایت و حضور پدر عروس برای عقد الزامیست و پدر عروس باید عقدنامه را امضا کند. باید اصل شناسنامه یا کارت ملی پدر عروس در روز ثبت عقد به دفترخانه ارائه شود.
7. اگر پدر عروس مخالف ازدواج باشد، عروس باید به دادگاه مراجعه کند و درخواست “اجازه ازدواج” دهد. در صورت اخذ “اجازه ازدواج” از دادگاه، دفترخانه مجاز به ثبت عقد می باشد.
8. اگر پدر عروس به هر دلیلی نتواند روز عقد در دفترخانه حضور پیدا کند باز هم باید “اجازه ازدواج” را دادگاه بدهد.
9. در صورتی که عروس خانم دوشیزه باشد اما پدرش فوت کرده باشد به همراه داشتن گواهی فوت پدر الزامیست.

• اگر عروس خانم قبلا ازدواج کرده باشد، رضایت پدر لازم نیست اما باید گواهی فوت شوهر یا طلاق نامه را به محضر ارائه دهد.

• اگر عروس یا داماد و یا هر دو به سن قانونی نرسیده باشند باید از دادگاه ” گواهی رشد” بگیرند.
• حضور سه شاهد، جهت امضای شهود و به همراه داشتن شناسنامه و کارت ملی آن ها، در روز عقد ضروری است. شاهدها باید سه مرد بالغ و عاقل باشند.
• اگر بین خانواده ی عروس و داماد در زمان خواستگاری توافق کتبی صورت گرفته باشد؛ این اسناد هم قبل جاری شدن خطبه ی عقد باید به محضر ارائه شوند.

پس از ارائه ی این مدارک، دفتر بزرگ محضر به همراه دفترچه ای در اختیار شما قرار می گیرد که باید آن ها را امضا کنید. تعداد این امضاها بسیار زیاد است و هریک مربوط به موضوع خاصی است. پس بهتر است پیش از امضا، هرمورد را به دقت بخوانید.

حالا نوبت جاری شدن خطبه ی عقد است. در حین خواندن این خطبه شروط عقد توسط عاقد اعلام  می شود و عروس و داماد رضایت خود را در خصوص این شرایط اعلام می کنند.

دریافت عقدنامه و ثبت ازدواج در اسناد سجلی

پس از طی کردن مراحل فوق، نوبت به ثبت ازدواج در شناسنامه می رسد. بسته به میزان شلوغی دفترخانه بین 3 تا 10 روز طول می کشد تا عقدنامه ی رسمی شما حاضر شود. پس از آن محضر عقد را در شناسنامه هایتان ثبت می کند. حالا دیگر ازواجتان رسمی شده و عقدنامه نیز به دستان رسیده است.

برگزاری جشن عقد در سالن عقد

امروزه بیشتر خانواده ها مراسمی را در بعد از عقد رسمی برگزار میکنند . این مراسم کوچک بوده و معمولا اقوام درجه یک در آن حضور دارند. از این جهت جهت این مراسم به دنبال یک سالن کوچک هستند. امروزه بسیاری از دفاتر ازدواج سالن عقد جداگانه ای جهت انجام جشن و همراه با سفره عقد دارند. به تازگی سالن های اختصاصی برگزاری مراسم عقد نیز در تهران آغاز به کار کرده اند که جهت مشاهده این مجموعه ها می توانید به صفحه ” سالن عقد شیک ” مراجعه نمایید .

در ایام کرونا بسیاری از زوج ها تمایل دارند که مراسم عقد یا نامزدی خود را در فضای باز برگزار کنند که سالن عقد روف گاردن یک انتخاب مناسب برای آنها به شمار می آید.

با آرزوی خوشبختی برای همه ی جوانان.